Inżynieria wysokowytrzymałych stall wielofazowych - Adam Grajcar
Monografia nr 14
Publikacja wspierana w ramach rektorskiego grantu profesorskiego.
Politechnika Śląska, 10/010/RGP18/0251
Wydawca:
Sieć Badawcza ŁUKASIEWICZ - Instytut Metalurgii Żelaza im. Stanisława Staszica
ul. K. Miarki 12-14, 44-100 Gliwice
ISBN: 978-83-938130-6-3
Treść monografii opracowano w oparciu o najnowsze dane dostępne w literaturze światowej oraz krajowej. Materiał zawiera wybrane dane będące wynikiem wieloletnich prac własnych autora oraz współpracowników w zakresie wysokowytrzymałych stali wielofazowych. Szczególną uwagę poświęcono stalom średniomanganowym, jako najnowszemu osiągnięciu metaloznawstwa w zakresie wysokowytrzymałych taśmowych blach karoseryjnych.
Monografia dotyczy wybranych aspektów inżynierii wytwarzania wysokowytrzymałych stali wielofazowych dedykowanych do zastosowań na blachy karoseryjne.
Wyniki badań własnych obejmują 4 główne zagadnienia związane z badaniami odkształcalności na gorąco, badaniami przemian fazowych podczas chłodzenia, badaniami ewolucji mikrostruktury podczas odkształcenia na zimno, stymulowaną indukowaną odkształceniem przemianą martenzytyczną (efekt TRIP) oraz badaniami spawalności stali wielofazowych. Badania prowadzono głównie na stalach średniomanganowych o zawartości Mn od 3 do 5%, zawierających 1,5% Al oraz stalach typu Si-Al o osnowie ferrytycznej.
Odkształcalność na gorąco badano w próbach ściskania ciągłego, dwuetapowego odkształcania oraz przeprowadzono symulację fizyczną walcowania na gorąco blach taśmowych. Określono wpływ temperatury i szybkości odkształcenia oraz wpływ Mn i mikrododatku Nb na opór odkształcenia plastycznego na gorąco oraz procesy odbudowy mikrostruktury austenitu.
Badania przemian fazowych podczas chłodzenia prowadzono w warunkach chłodzenia ciągłego oraz chłodzenia izotermicznego. Wyznaczono optymalne parametry obróbki cieplnej, pozwalające na stabilizację dużego udziału austenitu szczątkowego.
Określono ewolucję mikrostruktury stali w funkcji wzrastającego odkształcenia oraz temperatury odkształcenia plastycznego w zakresie od -20°C do +140°C. Zastosowano kompleksowe metody badawcze do identyfikacji martenzytu odkształceniowego i austenitu szczątkowego.
Badania spawalności prowadzono na stalach wielofazowych typu DP, TRIP i CP. Prowadzono cykle spawania laserowego wiązką pojedynczą oraz wiązką podwójną. Określono zależności pomiędzy parametrami spawania a parametrami geometrycznymi złączy, ich mikrostrukturą i profilami twardości stali.
